آیا من می توانم زندگی دیگران را تغییر دهم؟ | قسمت 2 - صفحه 25 (به ترتیب امتیاز)

به نام خداوند مهربان

سلام استاد وخانم شایسته عزیز

آیاتی از قرآن که اشاره به ناتوانی ما از تغییر دیگران دارد:

لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ ۖ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ ۚ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَهِ الْوُثْقَىٰ لَا انْفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ

در دین، هیچ اکراه و اجباری نیست [کسی حق ندارد کسی را از روی اجبار وادار به پذیرفتن دین کند، بلکه هر کسی باید آزادانه با به کارگیری عقل و با تکیه بر مطالعه و تحقیق، دین را بپذیرد]. مسلماً راه هدایت از گمراهی [به وسیله قرآن، پیامبر و امامان معصوم] روشن و آشکار شده است. پس هر که به طاغوت [که شیطان، بت و هر طغیان گری است] کفر ورزد و به خدا ایمان بیاورد، بی تردید به محکم ترین دستگیره که آن را گسستن نیست، چنگ زده است؛ و خدا شنوا و داناست.

-هیچ اجباری در دین نیست

-راه درست از نادرست به راحتی قابل تشخیص است

-هر فردی می داند کار او درست یا نادرست است

-نخواهیم افراد را به زور به سمت بهشت هدایت کنیم

-هر فردی حق انتخاب خداوند یا مسیر گمراهی را دارد

-هر فردی مسئول انتخاب های خودش است

-مسئول نتایج زندگی خود باشیم و اجازه دهیم هر فردی مسئول نتایج زندگی خود باشد

-مسئولیت اشتباهات افراد حتی فرزندان خود را بر عهده نگیریم

-اجازه دهیم دیگران مسئولیت اعمال نادرست خود را بر عهده بگیرند

-اجازه دهیم دیگران به عواقب اعمال نادرست خود پیش از تصمیم گیری فکر کرده و اقدام درست تری انجام دهند

-با بر عهده نگرفتن مسئولیت اجازه دهیم دیگران مسئولیت اشتباهات خود را بر عهده بگیرند و شخصیت قوی داشته باشند

-به افراد اختیار و آزادی انتخاب دهیم

-با درک درست قانون به احساس آرامش دست میابیم

-به فرزندان بفهمانیم مسئول انتخاب هایشان خودشان هستند

-بر اصول شخصی خود پایبند باشیم

-نیازمند دریافت تعریف و تایید دیگران نباشیم

-درس ها و تجارب ناشی از اشتباهات خود را به درستی درک کرده تا آنها را به صورت مکرر تکرار نکنیم

قُلْ أَغَیْرَ اللَّهِ أَبْغِی رَبًّا وَهُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْءٍ ۚ وَلَا تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَیْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّکُمْ مَرْجِعُکُمْ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ

بگو: آیا جز خدا پروردگاری بجویم در حالی که او پروردگار هر چیزی است؟! و هیچ کس جز به زیان خود [عمل زشتی] مرتکب نمی شود، و هیچ سنگین باری بار گناه دیگری را بر نمی دارد؛ سپس بازگشت همه شما به سوی پروردگارتان خواهد بود، پس شما را به [حقّانیّت] آنچه درباره آن [با مردم مؤمن] اختلاف می کردید، آگاه می کند.

-هیچ فردی بار گناهان دیگری را بر عهده نمی گیرد

-هیچ شفاعتی در اخرت پذیرفته نیست

-هر فردی مسئول اعمال خودش است

-هیچ گاه به خاطر اشتباه فرد دیگر مواخذه نمی شویم

-والدین نمی توانند اشتباهات فرزندان را بر عهده بگیرند

-ورودی های نامناسب دریافت شده ما را به این نتیجه رسانده است که والدین مسئول ما و ما مسئول والدین هستیم

-هر فردی نتیجه ی اعمال خود را دریافت می کند

لهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۗ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ ۚ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ

برای انسان از پیش رو و پشت سر، مأمورانی است که همواره او را به فرمان خدا [از آسیب ها و گزندها] حفظ می کنند. یقیناً خدا سرنوشت هیچ ملتی را [به سوی بلا، نکبت، شکست و شقاوت] تغییر نمی دهد تا آنکه آنان آنچه را [از صفات خوب و رفتار شایسته و پسندیده] در وجودشان قرار دارد به زشتی ها و گناه تغییر دهند. و هنگامی که خدا نسبت به ملتی آسیب و گزند بخواهد [برای آن آسیب و گزند] هیچ راه بازگشتی نیست؛ زیرا برای آنان جز خدا هیچ یاوری نخواهد بود.

-اگر فردی آماده ی تغییر باشد: تغییر می کند

-قرآن کتابی است که افراد را بسته به آمادگیشان به سمت راه درست و نادرست هدایت می کند

-خداوند به افکار و باورهای لحظه ای ما پاسخ می دهد

-با بودن در مسیر درست: برای اسانی ها آسان شده به راه راست هدایت می شویم

-با بودن در مسیر نادرست: برای سختی ها آسان شده به راه نادرست هدایت می شویم

-هر فردی مسیر خود را انتخاب می کند

-خداوند به تمام افراد آزادی انتخاب داده است

-مسیر درست نتایج درست و مسیر نادرست نتایج نادرست دارد

-خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نداده مگر خودشان را تغییر دهند

-به هیچ وجه خشک و تر با هم نمی سوزند

-خداوند هرگز دخالتی در سرنوشت ما ندارد

-ما مسئول صد در صد سرنوشت خود هستیم

-در هر مسیری توسط خداوند هدایت می شویم

نَّکَ لَا تَهْدِی مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ ۚ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ

قطعاً تو نمی توانی هر که را خود دوست داری هدایت کنی، بلکه خدا هر که را بخواهد هدایت می کند؛ و او به هدایت پذیران داناتر است،

-پیامبر توانایی هدایت تمام افراد را ندارد

-هر فردی آمادگی لازم را داشته باشد توسط خداوند هدایت می شود

-ما توانایی تاثیر گذاری در زندگی دیگران را نداریم

-پیامبر تنها بشیر و نذیر بود

-پیامبر تنها وظیفه ی ابلاغ پیام خداوند به افراد آماده را داشته است

-وظیفه پیامبر دلسوزی به حال دیگران و تلاش برای تغییرشان نیست

-هر فردی آماده ی هدایت باشد از هزاران طریق هدایت های خداوند را دریافت می کند

وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً وَاحِدَهً ۖ وَلَا یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ

اگر پروردگارت می خواست یقیناً تمام مردم را [از روی اجبار، در مسیر هدایت] امت واحدی قرار می داد، [ولی نخواست به همین سبب] همواره [در امر دین] در اختلاف اند.

-قرار است جهان متنوع و افراد به شکل متفاوت از هم فکر کنند

-خداوند به شیطان می فرمایید: تو توانایی گمراهی بندگان مرا نداری

-اگر در مسیر خداوندیم از مسیر شیطان دوریم

-اگر بندگی خداوند را می کنیم بنده ی شیطان نیستیم

وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ ۖ فَمَنْ شَاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَمَنْ شَاءَ فَلْیَکْفُرْ ۚ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِینَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا ۚ وَإِنْ یَسْتَغِیثُوا یُغَاثُوا بِمَاءٍ کَالْمُهْلِ یَشْوِی الْوُجُوهَ ۚ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءَتْ مُرْتَفَقًا

و بگو: [سخن] حق [که قرآن است] فقط از سوی پروردگار شماست؛ پس هر که خواست ایمان بیاورد، و هر که خواست کافر شود، به یقین ما برای ستمکاران آتشی آماده کرده ایم که سراپرده هایش بر آنان احاطه دارد، و اگر [از شدت تشنگی] استغاثه کنند با آبی چون مس گداخته که چهره ها را بریان می کند [به استغاثه آنان] جواب گویند، بد آشامیدنی و بد جایگاهی است.

-هر فردی در مسیر ایمان باشد: ایمان می آورد

-هر فردی در مسیر گمراهی باشد: گمراه می شود

-مسیر مشخص و حق گفته شده هر فردی می تواند مسیر خود را انتخاب کند

-ما توانایی تغییر افراد را نداریم

-اگر تمرکز ما بر تغییر افراد است از مسیر درست خارج شده ایم

مَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۗ وَمَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا

هر کس هدایت یافت، فقط به سود خودش هدایت می یابد و هر کس گمراه شد، فقط به زیان خودش گمراه می شود. و هیچ بردارنده بار گناهی بار گناه دیگری را به دوش خود بر نمی دارد؛ و ما بدون اینکه پیامبری را [برای هدایت واتمام حجت به سوی مردم] بفرستیم، عذاب کننده [آنان] نبودیم.

-اگر به سمت مسیر درست برویم: هدایت می شویم

-اگر به سمت مسیر نادرست برویم: گمراه می شویم

-هیچ فردی بار گناه دیگری را بر عهده نمی گیرد

-خداوند عادلانه هر فردی را در جایگاه درست خود قرار می دهد

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ۗ وَمَا رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ

کسی که کار شایسته انجام دهد، به سود خود اوست، و کسی که مرتکب زشتی شود به زیان خود اوست، و پروردگارت ستمکار به بندگان نیست.

-اعمال درست ما به نفعمان و اعمال نادرستمان به ضررمان است و خداوند هرگز به بندگان خود ظلم نمی کند

فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَکِّرٌ ﴿21﴾

پس تذکر ده که تو تنها تذکردهنده‏ اى (21)

لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ ﴿22﴾

بر آنان تسلطى ندارى (22)

-پیامبر تنها وظیفه ی ابلاغ پیام را بر عهده دارد

-پیامبر نمی تواند افراد را تغییر دهد

وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ لَآمَنَ مَنْ فِی الْأَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعًا ۚ أَفَأَنْتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ

اگر پروردگارت می خواست یقیناً همه کسانی که روی زمین اند [اجباراً] ایمان می آوردند؛ [ای پیامبر! در حالی که خدا از بندگانش ایمان اجباری نخواسته] پس آیا تو مردم را وادار می کنی تا به اجبار مؤمن شوند؟!

-اگر در مشیت و قوانین خداوند بود همه ی افراد ایمان می آوردند

-افراد حق انتخاب دارند

-فکر نکنیم می توانیم زندگی دیگران را تغییر دهیم

-ما تنها توانایی تغییر خود نه دیگران را داریم

فَإِنْ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا ۖ إِنْ عَلَیْکَ إِلَّا الْبَلَاغُ ۗ وَإِنَّا إِذَا أَذَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَهً فَرِحَ بِهَا ۖ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَهٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَإِنَّ الْإِنْسَانَ کَفُورٌ

پس اگر [از دعوتت] روی برگردانند [اندوهگین مباش] ما تو را بر آنان نگهبان و مراقب نفرستاده ایم [تا آنان را به اجبار در دایره هدایت قرار دهی]، جز رساندن [پیام وحی] بر عهده تو نیست، و هنگامی که ما از سوی خود رحمتی [چون سلامت، امنیت و ثروت] به انسان بچشانیم، به آن سرمست و مغرور می شود، و اگر به سبب گناهانی که مرتکب شده اند آسیبی به آنان رسد [رحمت حق را فراموش می کنند]، بی تردید انسان بسیار ناسپاس است.

-اگر افراد از پیام خداوند اعراض کردند پیامبر مسئولیتی در قبال آنها ندارد

-ما شرایط را برای خودمان سخت و دشوار می کنیم

-وظیفه ی پیامبر تنها ابلاغ و ارسال پیام است

-پیامبر محافظ و وکیل افراد نیست

-برای تغییر دیگران انرژی و زمان صرف نکنیم

إِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ ﴿80﴾

البته تو مردگان را شنوا نمى‏ گردانى و این ندا را به کران چون پشت بگردانند نمى‏ توانى بشنوانى (80)

وَمَا أَنْتَ بِهَادِی الْعُمْیِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا فَهُمْ مُسْلِمُونَ ﴿81﴾

و راهبر کوران [و بازگرداننده] از گمراهی‏شان نیستى تو جز کسانى را که به نشانه‏ هاى ما ایمان آورده‏ اند و مسلمانند نمى‏ توانى بشنوانى (81)

-ما از تغییر افراد عاجز و ناتوانیم

-تمرکز ما همواره بر چیزی باشد که توانایی تغییر آن را داریم

-پیامبر تنها توانایی ارسال پیام به افرادی که آماده هستند را دارد

-افراد را مجبور به تغییر نکنیم

-نخواهیم دیگران را به زور متحول کنیم

-ما توانایی ارسال پیام به افرادی که آمادگی کافی ندارند را نداریم

-خداوند از بی نهایت طریق ما را به مسیر درست هدایت می کند

قَدْ جَاءَکُمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّکُمْ ۖ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ عَمِیَ فَعَلَیْهَا ۚ وَمَا أَنَا عَلَیْکُمْ بِحَفِیظٍ

بی تردید برای شما از سوی پروردگارتان دلایلی روشن آمده، پس هر که [به وسیله آن دلایل بینا شود و حقایق را با چشم دل] ببیند به سود خود اوست و هر که [با پشت کردن به دلایل] کوردل شود [و از دیدن حقایق محروم گردد] به زیان خود اوست، [وظیفه من ابلاغ پیام خداست] و بر شما حافظ و نگهبان نیستم.

کَلَّا إِنَّهُ تَذْکِرَهٌ

چنین نیست که آنها مى‏ گویند آن قرآن یک تذکر و یادآورى است

فَمَنْ شَاءَ ذَکَرَهُ ﴿55﴾

پس هرکه بخواهد از آن پند گیرد،

وَمَا یَذْکُرُونَ إِلَّا أَنْ یَشَاءَ اللَّهُ هُوَ أَهْلُ التَّقْوَى وَأَهْلُ الْمَغْفِرَهِ ﴿56﴾

و پند نگیرند مگر آنکه خدا خواهد، اوست که سزاوار پرهیز ورزیدن است، و سزاوار آمرزگارى‏

-هر فردی آمادگی لازم را داشته باشد از قرآن پند می گیرد

وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَکُوا ۗ وَمَا جَعَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا ۖ وَمَا أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیلٍ

اگر خدا می خواست آنان [به طور اجبار] شرک نمی آوردند، [ولی خواست خدا آزادی انسان در انتخاب است] و ما تو را بر آنان نگهبان و کارساز قرار ندادیم [تا آنان را به اجبار به پذیرش دین وادار کنی.]

-لو شاء الله به معنای در مشیت خداوند قرار نداشتن است

مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ ۖ وَمَنْ تَوَلَّىٰ فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا

هر که از پیامبر اطاعت کند، در حقیقت از خدا اطاعت کرده و هر که روی برتابد [حسابش با ماست.] ما تو را بر آنان نگهبان [اعمالشان که به طور اجبار از فسق و فجور حفظشان کنی] نفرستادیم.

رَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِکُمْ ۖ إِنْ یَشَأْ یَرْحَمْکُمْ أَوْ إِنْ یَشَأْ یُعَذِّبْکُمْ ۚ وَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ وَکِیلًا

پروردگارتان به شما داناتر است، اگر بخواهد شما را مورد رحمت قرار می دهد و اگر بخواهد عذابتان می کند. و ما تو را بر آنان نگهبان و کارساز نفرستاده ایم.

بنابراین:

+تجارب زندگی ما گویای این است که ما هیچ تاثیری در زندگی دیگران نداریم

+ما تنها قادر به تاثیر گذاری در زندگی خود هستیم

+هر فردی در مسیر درست قرار گیرد: به سود خود اوست

+هر فردی در مسیر نادرست قرار گیرد: به ضرر خود اوست

+اجازه دهیم هر فردی مسئولیت اشتباهات خود را به گردن بگیرد

+با پذیرفتن مسئولیت اشتباهات دیگران آنها را ضعیف بار می آوریم

خدایا شکرت

عاشقتونیم