مصاحبه با استاد | فرهنگ ناب «لا اِکْراهَ فِی الدّین»

با سلام

در تایید محتوای این فایل

نکوهش مجادله و آثار آن

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

ذَروا المِراءَ فإنَّ المؤمنَ لا یُماری ، ذَروا المِراءَ فإنّ المُماری قد تَمَّت خَسارَتُهُ .

مجادله را رها کنید؛ زیرا مؤمن مجادله نمى کند؛ مجادله را رها کنید؛ زیرا مجادله گر قطعا زیان مى بیند.

( بحار الأنوار : 2/138/54 )

امام على علیه السلام :

إیّاکُم و المِراءَ و الخُصومَهَ؛ فإنّهُما یُمرِضانِ القُلوبَ علَى الإخوانِ ، و یَنبُتُ علَیهما النِّفاقُ .

از مجادله و ستیزه کردن بپرهیزید؛ زیرا این دو کار دل ها را نسبت به برادران بیمار مى کنند و نفاق مى رویانند.

( الکافی : 2/300/1 )

امام على علیه السلام :

ثَمرَهُ المِراءِ الشَّحناءُ .

نتیجه مجادله، دشمنى و کینه توزى است.

( غرر الحکم : 4607 )

امام على علیه السلام :

مَن ضَنَّ بعِرضِهِ فَلْیَدَعِ المِراءَ .

هر که آبروى خود را مى خواهد، باید مجادله را رها کند.

( نهج البلاغه : الحکمه 362 )

امام على علیه السلام :

المِراءُ بَذرُ الشَّرِّ .

مجادله، بذرِ شرّ است.

( غرر الحکم : 393 )

امام على علیه السلام :

مَن صَحَّ یَقینُهُ زَهِدَ فی المِراءِ .

کسى که یقینش درست باشد، به مجادله بى رغبت است.

( غرر الحکم : 8709)

امام على علیه السلام :

سِتّهٌ لا یُمارَونَ : الفَقیهُ ، و الرّئیسُ ، و الدَّنیُّ ، و البَذیُّ ، و المَرأهُ ، و الصَّبیُّ .

شش کس اند که با آنها مجادله نشاید: فقیه، رئیس، فرومایه، بد زبان، زن و کودک.

( غرر الحکم : 5634 )

امام صادق علیه السلام :

إیّاکَ و المِراءَ ؛ فإنّهُ یُحبِطُ عَملَکَ . و إیّاکَ و الجِدالَ ؛ فإنّهُ یُوبِقُکَ . و إیّاکَ و کَثرَهَ الخُصوماتِ ؛ فإنّها تُبعِدُکَ مِن اللّه ِ .

از مجادله کردن بپرهیز؛ که این کار عمل تو را بر باد مى دهد و از جرّ و بحث کردن بپرهیز؛ که این کار تو را هلاک مى گرداند و زیاد ستیزه مکن؛ زیرا که تو را از خدا دور مى کند.

( تحف العقول : 309)

امام هادى علیه السلام :

المِراءُ یُفسِدُ الصَّداقَهَ القَدیمَهَ ، و یَحلُلُ العُقدَهَ الوَثیقَهَ ، و أقلُّ ما فیهِ أن تَکونَ فیهِ المُغالَبهُ ، و المُغالَبهُ اُسُّ أسبابِ القَطیعَهِ .

مجادله کردن، دوستى دیرین را از بین مى برد و پیوند استوار را از هم مى گسلد و کمترین چیزى که در مجادله هست، چیره جویى است و چیره جویى، خود عامل اصلى قطع رابطه مى باشد.

( أعلام الدین : 311 )

امام عسکرى علیه السلام :

لا تُمارِ فیَذهَبَ بَهاؤکَ ، و لا تُمازِحْ فیُجتَرأَ علَیکَ .

مجادله مکن که احترامت از بین مى رود و شوخى مکن که بر تو گستاخ مى شوند.

( تحف العقول : 486 )

مجادله نکنید، هرچند حق با شما باشد

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

لا یَستَکمِلُ عَبدٌ حَقیقَهَ الإیمانِ حتّى یَدَعَ المِراءَ و إن کانَ مُحِقّا .

هیچ بنده اى کاملاً به حقیقت ایمان نرسد، مگر آن گاه که مجادله را رها کند، هرچند بر حق باشد.

( منیه المرید : 171 )

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

أنا زَعیمٌ ببَیتٍ فی رَبَضِ .حدیث الجَنّهِ ، و بَیتٍ فی وَسَطِ الجَنّهِ ، و بَیتٍ فی أعلَى الجَنّهِ ، لمَن تَرَکَ المِراءَ و إن کانَ مُحِقّا ، و لمَن تَرَکَ الکِذبَ و إن کانَ هازِلاً ، و لمَن حَسّنَ خُلقَهُ .

من براى کسى که مجادله را رها کند هرچند بر حق باشد، و براى کسى که دروغ گفتن را اگر چه به شوخى، ترک گوید و براى کسى که اخلاقش را نیکو گرداند، خانه اى در حومه بهشت و خانه اى در مرکز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى کنم.

( الخصال : 144/170 )

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

ذَرُوا المِراءَ ؛ فأنا زَعیمٌ بثَلاثَهِ أبیاتٍ فی الجَنّهِ فی رِباضِها و وَسَطِها و أعلاها لمَن تَرَکَ المِراءَ و هُو صادِقٌ

مجادله را رها کنید. من براى کسى که مجادله را رها مى کند با اینکه درست مى گوید، سه خانه در حومه و وسط و بالاى بهشت ضمانت مى کنم.

(الترغیب و الترهیب: 1/131/2 )

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

أنا زعیمٌ ببَیتٍ فی رَبَضِ الجَنّهِ لِمَن تَرَکَ المِراءَ و هُو مُحِقٌّ ، و ببَیتٍ فی وَسَطِ الجَنّهِ لِمَن تَرَکَ الکِذبَ و هُو مازِحٌ ، و ببَیتٍ فی أعلَى الجنّهِ لِمَن حَسُنَت سَریرَتُهُ

کسى که حق با او باشد و با این حال مجادله را رها کند، من برایش خانه اى در حومه بهشت ضمانت مى کنم. کسى که در حال شوخى هم دروغ نگوید، من برایش خانه اى در وسط بهشت ضمانت مى کنم و کسى که باطنش را نیکو گرداند، من براى او خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى کنم.

( الترغیب و الترهیب: 1/131/1)

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

مَن تَرَکَ المِراءَ و هُو مُبطِلٌ بُنیَ لَهُ بَیتٌ فی رَبَضِ الجَنّهِ ، و مَن تَرکَهُ و هُو مُحِقٌّ بُنیَ لَهُ فی وَسَطِها ، و مَن حَسّنَ خُلقَهُ بُنیَ لَهُ فی أعلاها .

کسى که وقتى حق با او نیست مجادله نکند، خانه اى در حومه بهشت برایش ساخته مى شود. کسى که حق با او باشد و مجادله نکند، خانه اى در وسط بهشت برایش ساخته مى شود و کسى که اخلاقش را نیک گرداند، خانه اى در بالاى بهشت برایش ساخته مى شود.

( الترغیب و الترهیب: 1/130/ 1)

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

مَن تَرکَ المِراءَ و هُو مُحِقٌّ بُنِیَ لَهُ بَیتٌ فی أعلَى الجَنّهِ ، و مَن تَرکَ المِراءَ و هُو مُبطِلٌ بُنیَ لَهُ بَیتٌ فی رَبَضِ الجَنّهِ

کسى که حق با او باشد و با این حال مجادله را رها کند، خانه اى در بالاى بهشت برایش ساخته مى شود و کسى که وقتى حق با او نیست مجادله نکند، خانه اى در حومه بهشت برایش ساخته مى شود.

( منیه المرید : 170 )

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :

أورَعُ النّاسِ مَن تَرکَ المِراءَ و إن کانَ مُحِقّا

پارساترین مردمان، کسى است که مجادله را رها کند هرچند حق با او باشد.

( الأمالی للصدوق : 73/41 )

امام على علیه السلام :

لا یَبلُغُ عَبدٌ حقیقَهَ الإیمانِ حتّى یَدَعَ المِراءَ و هُو مُحِقٌّ .

هیچ بنده اى به حقیقت ایمان نرسد، مگر این که در عین حال که حق با اوست، مجادله را رها کند.

( کنز العمّال : 9024 )

امام صادق علیه السلام :

إنّ مِنَ التَّواضُعِ··· أن یَترُکَ المِراءَ و إن کانَ مُحِقّا .

از فروتنى است که··· مجادله را رها کند هرچند حق با او باشد.

( معانی الأخبار : 381/9 )

کسى که مجادله با او شایسته نیست

امام حسین علیه السلام :

لا تُمارِیَنَّ حَلیما و لا سَفیها ؛ فإنّ الحلیمَ یَقلِیکَ و السَّفیهَ یُؤذیکَ .

هرگز با خردمند و نابخرد مجادله مکن؛ زیرا خردمند دشمنت مى دارد و سفیه آزارت مى رساند.

( بحار الأنوار : 78/127/10 )

امام صادق علیه السلام :

لا تُمارِیَنَّ سَفیها و لا حَلیما ، فإنّ الحَلیمَ یَغْلبُکَ و السّفیهَ یُردیکَ .

نه با نابخرد مجادله کن و نه با خردمند ؛ زیرا خردمند بر تو برترى مى یابد و نابخرد نابودت مى کند.

( بحار الأنوار : 78/265/176)

امام صادق علیه السلام :

مَن مارَى حَلیما أقصاهُ ، و مَن مارى سَفیها أرداهُ .

هر کس با شخص خردمند مجادله کند او را [از خود] دور گرداند و هر کس با نابخرد مجادله کند، او را به هلاکت افکند.

( الأمالی للطوسی : 225/391 )

امام صادق علیه السلام :

وَصِیّهُ وَرَقهَ بنِ نَوفَلٍ لخَدیجَهَ بنتِ خُوَیلِدٍ علیها السلام إذا دَخَلَ علَیها یَقولُ لَها : یا بِنتَ أخی، لا تُمارِی جاهِلاً و لا عالِما ؛ فإنّکِ مَتى مارَیتِ جاهِلاً آذاکِ ، و مَتى مارَیتِ عالِما مَنعَکِ عِلمَهُ .

ورقه بن نوفل هرگاه نزد خدیجه دخت خویلد علیها السلام مى رفت، به او سفارش مى کرد: اى دختر برادرم! با نادان و دانا مجادله مکن؛ زیرا اگر با نادان مجادله کنى، تو را مى آزارد و اگر با دانا مجادله کنى، دانش خود را از تو دریغ مى دارد.

(الأمالی للطوسی : 302/598 )

امام رضا علیه السلام :

لا تُمارِیَنَّ العُلَماءَ فیَرفُضوکَ، و لا تُمارِیَنَّ السُّفَهاءَ فیَجهَلوا علَیکَ .

با دانایان هرگز مجادله مکن؛ زیرا تو را مى رانند و با نابخردان هرگز مجادله مکن؛ زیرا با تو نادانى مى کنند.

( الاختصاص : 245)

پیامدهاى مجادله زیاد

امام على علیه السلام :

سَبَبُ الشَّحناءِ کَثرَهُ المِراءِ .

سبب دشمنى و کینه توزى، مجادله زیاد است.

(غرر الحکم : 5524 )

امام على علیه السلام :

مَن کَثُرَ مِراؤهُ لَم یأمَنِ الغَلَطَ

کسى که زیاد مجادله کند، از خطا ایمن نماند.

( غرر الحکم : 8115 )

امام على علیه السلام :

جِماعُ الشَّرِّ اللَّجاجُ و کَثرَهُ المُماراهِ .

کانون بدى ها، لجاجت و مجادله زیاد است.

( غرر الحکم : 4795 )

امام على علیه السلام :

لا مَحَبّهَ مَع کَثرَهِ مِراءٍ .

با وجود مجادله زیاد، دوستى و محبّت جایى ندارد.

( غرر الحکم : 10532)

امام على علیه السلام :

مَن کَثُرَ مِراؤهُ بالباطلِ دامَ عَماؤهُ عنِ الحَقِّ .

کسى که به ناحق مجادله بسیار کند، کورى او از [درک] حق دوام یابد.

( غرر الحکم : 8853)

امام على علیه السلام :

الشّکُّ على أربعِ شُعَبٍ : علَى التَّماری ، و الهَولِ ، و التَّرَدُّدِ ، و الاستِسلامِ ؛ فمَن جَعلَ المِراءَ دَیْدَنا (دِینا) لَم یُصبِحْ لَیلُهُ .

شک بر چهار پایه استوار است: بر مجادله و وحشت و تردید و خود باختگى. کسى که مجادله را شیوه خود گرداند، شبش صبح نشود (از تاریکى شکّ به روشنایى یقین نرسد).

( نهج البلاغه : الحکمه 31)

میزان الحکمه،جلد دهم.